Yolculuk ve Keşif Yazılar

Kansızlığa Ne Denir? Geleceğin Sağlık ve Toplum Perspektifinden Vizyoner Bir Bakış Sağlık konularına sadece bugünün gözünden bakmak artık yeterli değil. Çünkü her tıbbi terim, her hastalık ve her biyolojik süreç, gelecekte toplumları, yaşam biçimlerini ve hatta kültürleri dönüştürme gücüne sahip. “Kansızlığa ne denir?” sorusu da tam bu noktada sadece bir tanım olmaktan çıkıyor; geleceğin dünyasında nasıl bir yer edineceğini, insan yaşamını nasıl şekillendireceğini düşündüren bir başlangıç noktası haline geliyor. Gelin, bu kavrama hem bilimsel hem toplumsal hem de vizyoner bir gözle birlikte bakalım. Kansızlığa Tıbbi Açıdan Ne Denir? Tıpta kansızlık, anemi olarak adlandırılır. En basit tanımıyla, kandaki kırmızı kan hücrelerinin…

Türkiye’de En Çok Hangi Göçmen Var? Öğrenmenin ve Toplumsal Dönüşümün İzinde Bir eğitimci olarak her dersin başında kendime şu soruyu sorarım: “Bir insan, farklı bir bağlama taşındığında nasıl öğrenir, nasıl uyum sağlar?” Çünkü öğrenme, yalnızca okul sıralarında değil; göç yollarında, yeni kültürlerde ve değişen hayat koşullarında da gerçekleşen bir süreçtir. Göçmenlik, bu anlamda hem bireysel hem toplumsal öğrenmenin en somut hâlidir. Her göçmen, kendi hikâyesiyle bir “öğrenen birey”dir; her toplum ise bu bireylerle birlikte “öğrenen bir topluma” dönüşür. Türkiye, tarih boyunca hem göç veren hem göç alan bir ülke olarak bu öğrenme sürecinin tam merkezindedir. Bugün Türkiye’de milyonlarca göçmen yaşıyor;…

Kaynakların Ekonomisi: Tavuk Göğsü Nasıl Yumuşak Haşlanır? Bir ekonomist olarak sofraya oturduğumda bile kaynakların sınırlılığını düşünmeden edemem. Elimdeki bir parça tavuk göğsü, sadece bir yemek malzemesi değil; üretim, tüketim ve verimlilik üzerine kurulu bir hikâyedir. Çünkü her kaynağın, hatta her haşlama suyunun bile bir fırsat maliyeti vardır. İşte tam da bu yüzden “tavuk göğsü nasıl yumuşak haşlanır?” sorusu, mutfaktan öteye uzanır — ekonominin temel ilkelerine kadar gider. Yumuşak bir haşlama elde etmek, doğru kararlar zinciri kurmayı gerektirir. Tıpkı ekonomik bir denge gibi: yanlış bir adım, sert bir sonuç doğurur. Ekonomik Bir Giriş: Mutfakta Kaynak Dağılımı Ekonomide kıtlık ilkesi, sınırlı kaynaklarla…

Kamulaştırma Şerhi Olan Yer Satılır mı? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine İnceleme “Bu konuyu konuşmayı seviyorum çünkü tek bir doğru yok; herkesin farklı bir pencereden baktığı bir mesele bu…” Hukuki meseleler genellikle soğuk ve karmaşık görünür ama aslında onların ardında toplumun, bireylerin ve duyguların da büyük payı vardır. Kamulaştırma şerhi olan bir yerin satılıp satılamayacağı sorusu da bunlardan biri. Kimi için tamamen hukuki ve teknik bir mesele, kimi içinse yaşam planlarını ve hayallerini etkileyen bir gerçekliktir. Gelin, bu konuyu farklı perspektiflerden ele alarak birlikte tartışalım. — Kamulaştırma Şerhi Nedir ve Ne Anlama Gelir? Öncelikle temel kavramı netleştirelim: Kamulaştırma şerhi, bir taşınmazın…

Kameri Gün Ne Zaman Başlar? Geleceğin Takvimi Üzerine Düşünceler Hiç düşündünüz mü, takvimler değişse, zamanı ölçme biçimimiz yeniden tanımlansa, hayatın ritmi nasıl olurdu? “Kameri gün ne zaman başlar?” sorusu sadece bir tarih merakı değil; geleceğin zamanı nasıl hissedeceğimizi, doğa ile insan arasındaki bağı nasıl ölçeceğimizi sorgulayan bir anahtar aslında. Gelin, birlikte düşleyelim: Ay’ın döngüleriyle yeniden hizalanmış bir dünyada, zamanı güneşten değil, gökten gelen ışığın nabzından okumayı hayal edin. Kısa Tanım: Kameri gün, İslami takvime göre güneşin batışıyla başlar. Yani yeni gün, geceyle birlikte doğar. Güneş takviminde gün sabahla başlarken, kameri takvimde karanlık, yeni bir başlangıcın sembolüdür. Geleceğin Zamanı: Ay Takvimi…

Processus Orbitalis Hangi Kemikte? Felsefenin Anatomisinde Bir Yolculuk Bir filozofun gözünde insan bedeni yalnızca biyolojik bir yapı değil, anlamın somutlaştığı bir metafordur. Her kemik, her kas, her sinir hattı — varlığın düzenine dair bir cümle kurar. Processus Orbitalis de bu cümlelerden biridir: küçük, çoğu zaman adı dahi anılmayan ama varoluşun düzenine katkı sağlayan bir yapı. Anatomik olarak Processus Orbitalis, os palatinum yani damağın arka kısmında yer alan damak kemiğinin bir parçasıdır. Ancak felsefi olarak, bu bilgi bizi daha derin bir soruya götürür: Bilmek ne demektir? Ve bir kemiğin adını bilmek, varlığı anlamak için yeterli midir? Epistemoloji: Bilmenin Anatomisi Epistemoloji —…

Nazım Türü Nedir, Nasıl Bulunur? Antropolojik Bir Bakış Açısıyla Kültürlerin çeşitliliğine ve toplumların yapılarındaki derin katmanlara ilgi duyan bir antropolog olarak, dilin ve edebiyatın, toplulukların kimliklerini nasıl şekillendirdiğini ve toplumsal yapıları nasıl yansıttığını merak ediyorum. İnsanlık tarihi boyunca, ritüeller, semboller ve toplumsal normlar, bireylerin içsel dünyalarını ve dış dünyayla olan ilişkilerini şekillendiren en temel öğeler olmuştur. Bu öğelerin, özellikle de dilin, nasıl evrildiğini ve farklı toplumlar içinde nasıl farklılıklar gösterdiğini anlamak, kültürel çeşitliliği daha iyi kavrayabilmemizi sağlar. Peki, bir dilin bu denli derin ve çok katmanlı yapısını oluşturan en önemli unsurlardan biri olan nazım türünü nasıl anlamalıyız? İşte bu yazıda,…

Güdük Organ Ne Demek? – Siyaset Biliminin Gözünden Eksik Gücün Anatomisi Bir siyaset bilimci olarak her zaman şunu gözlemlerim: Toplumlar da tıpkı canlı organizmalar gibidir; her biri farklı organlardan, yani kurumlardan oluşur. Ancak bazı kurumlar işlevini yitirir, bazıları eksik gelişir, bazılarıysa zamanla etkisizleşir. Güdük organ kavramı bu bağlamda yalnızca biyolojik değil, siyasal bir metafordur. Gücün kısaldığı, etkinliğin azaldığı, ama varlığın hâlâ sürdüğü alanları temsil eder. Peki, “güdük organ” siyaset bilimi açısından ne anlama gelir? Bu yazıda, bu kavramı iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık eksenlerinde inceleyerek toplumların neden zaman zaman “güdükleştiğini” tartışacağız. — İktidarın Anatomisi: Eksik Gücün Siyaseti İktidar, sistemin kalbi…

Doğrama Tahtası Ne İşe Yarar? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Bir Mutfak Nesnesine Bakış Bir doğrama tahtası… Sıradan, gündelik bir mutfak eşyası gibi görünür. Ancak biraz yakından bakınca, aslında onun etrafında şekillenen dünya çok daha derin ve katmanlıdır. Mutfağın merkezinde duran bu basit nesne, sadece sebzeleri doğramakla kalmaz; rollerimizi, ilişkilerimizi, kültürlerimizi ve hatta toplumsal eşitsizlikleri de yansıtır. Gelin, bu sıradan görünen aracı, toplumsal cinsiyet ve sosyal adalet merceğinden birlikte yeniden keşfedelim. Bir Nesneden Fazlası: Doğrama Tahtasının Toplumsal Rolü Doğrama tahtası, mutfakta en temel işlevlerden birini üstlenir: yiyecekleri güvenli ve düzenli şekilde kesmeye olanak sağlar. Ancak tarih boyunca bu nesne,…

5G Nerede Var? Geleceğin İnterneti Hangi Noktalarda Hayata Geçti? Teknoloji dünyasında “gelecek” dendiğinde artık aklımıza uçan arabalar ya da yapay zekâdan önce 5G geliyor. Çünkü bu teknoloji, sadece internet hızını değil; şehirlerin işleyişini, fabrikaların üretimini, hastanelerin tedavi yöntemlerini ve hatta evlerimizdeki gündelik hayatı bile baştan şekillendiriyor. Peki bu sihirli bağlantı ağı bugün nerelerde var? Hangi ülkeler öne çıkıyor, hangileri geriden geliyor? Gelin, hem rakamlara hem de bu dönüşümün arkasındaki insan hikâyelerine birlikte bakalım. 5G Nedir ve Neden Bu Kadar Önemli? 5G, beşinci nesil mobil iletişim teknolojisidir. Basitçe söylemek gerekirse, 4G’nin yaklaşık 10 kata kadar daha hızlısıdır. Ancak hız, bu hikâyenin…